مهمترین راهکارهای افزایش تولیدات کشاورزی

مهمترین راهکارهای افزایش تولیدات کشاورزی

الف ـ افزایش بهره‌وری عوامل و منابع تولید در بخش کشاورزی بااستفاده از:
– توانمندسازی فردی و تعاونی‌های بهره‌برداران و تولیدکنندگان بخش کشاورزی
– ارائه خدمات زیربنایی برای توسعه اراضی کشاورزی (از طریق: تجهیز، نوسازی و یکپارچه‌سازی اراضی و…)
– انجام مطالعات و تدوین الگوی کشت و مشخص نمودن اولویت‌ها برای اجرای برنامه‌های زراعی، باغی و دامی
– ایجاد و توسعه فن‌آوری‌های نوین (نظیر: بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک)، در تولید و فرآوری محصولات کشاورزی با رعایت ملاحظات زیست محیطی
– تعیین و ترویج الگوی تولید (کشت)، متناسب با مزیت‌های نسبی مناطق اکولوژیک کشاورزی
– ایجاد وگسترش پایگاه داده‌های آماری و توسعه زیرساخت‌های لازم برای انتقال اطلاعات به تولیدکنندگان
– توسعه تحقیقات کاربردی در امر کاهش ضایعات در تولید و فرآوری محصولات کشاورزی و فرآورده های دامی و ترویج انتقال آن به تولیدکنندگان

ب‌- حفاظت از منابع خاک، احیای اراضی کشاورزی و ساماندهی زمین، از طریق:
– شناسایی و انجام مطالعات لازم برای ارزیابی، طبقه‌بندی منابع و تعیین قابلیت‌های اراضی به منظور تعیین کاربری بهینه اراضی
– پیشگیری و حفاظت از منابع تخریب نشده و حفظ خاک‌های مثمر کشاورزی
– تهیه و اجرای برنامه احیای اراضی تخریب شده
– پیش‌بینی و اعمال ساز و کارهای مناسب حقوقی و وضع قوانین لازم به منظور عدم تغییر کاربری گسترده اراضی کشاورزی
– تطبیق کاربری‌های موجود با کاربری‌های مطلوب در چارچوب اصول آمایش سرزمین و ساماندهی کاربری‌های ناسازگار موجود
– توجه به حفاظت و احیای پوشش گیاهی و توسعه فعالیت‌های آبخیزداری در اراضی پرشیب
– تدوین استاندارد آلودگی خاک برای کاربری‌های مختلف و دستورالعمل‌های زیست‌محیطی فعالیت‌های آلوده‌کننده منابع خاک
– بهینه‌سازی مصرف کود و سموم کشاورزی
– اصلاح روش‌های شخم و کاشت در اراضی شیبدار
– آگاهی یافتن از خسارات زیست محیطی ناشی از توسعه نامتناسب کشاورزی

ج ـ بهبود و اصلاح نظام بهره‌برداری در بخش کشاورزی از طریق:
– مطالعه و شناسایی نظام‌های پایدار بهره‌برداری، متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی هر منطقه و بسترسازی برای اشاعه این نظام‌ها
– اقتصادی نمودن اندازه و مقیاس واحدهای بهره‌برداری و جلوگیری از خردشدن این اندازه‌ها
– ارتقای تکنولوژی مناسب در چرخه تولید محصولات کشاورزی و اعمال حمایت‌های لازم برای توسعه مکانیزاسیون در تولید محصولات کشاورزی
– توسعه دامداری‌های صنعتی (بسته) و کاهش دامداری‌های سنتی و غیرمتحرک (تلفیق زراعت و دامداری)
– حمایت از ادغام مالکیت‌های کشاورزی و صنعتی و ایجاد واحدهای کشت و صنعت
– ساماندهی و تسریع در اسکان عشایر

د ـ افزایش تولید محصولات اساسی کشاورزی به منظور تأمین امنیت غذایی، از طریق:
– شناسایی و تعیین قابلیت اراضی کشاورزی برای اعمال الگوهای مناسب تولید در مناطق مختلف
– تأمین نهاده‌های مناسب تولید و بسترسازی برای دسترسی بهتر تولیدکنندگان به آن
– تنظیم بازار و اصلاح ساختار توزیع و بازاررسانی محصولات کشاورزی
– پوشش کامل بیمه محصولات اساسی کشاورزی
– تلفیق دانش فنی و اطلاعات با خواسته‌های تولیدکنندگان محصولات کشاورزی وفرآورده های دامی

و ـ افزایش درآمد و توان اقتصادی تولیدکنندگان بخش کشاورزی، ازطریق:
– اتخاذ تدابیر حمایتی برای افزایش درآمد کشاورزان و جلوگیری از مهاجرت آن‌ها
– تنوع بخشی به مشاغل کشاورزی
– تقویت و توسعه فعالیت‌های آگروفارستری(تلفیق کاشت درخت، زراعت، پرورش گیاهان علوفه‌ای و مرتعی، دامداری و … )
– تشویق به ایجاد سازمان‌های مالی و سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی برای تامین نقدینگی مورد نیاز تولید
– تقویت برنامه‌های درآمد و اشتغال‌زا در مناطق روستایی و گسترش فرصت‌های شغلی
– بهبود رابطه مبادله بخش کشاورزی با سایر بخش‌های اقتصادی
– توسعه صادرات محصولات و فرآورده‌های کشاورزی

زـ حفظ، احیا و بهره‌برداری بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی، از طریق:
– بهبود مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی و ایجاد تعاونی های مناسب بهره‌برداری از منابع آب
ارتقای راندمان آبیاری در اراضی آبی کشاورزی
– جلوگیری از هدررفتن سیلاب‌ها با استفاده از روش‌های مختلف مانند احداث بندهای ذخیره‌ای و انحرافی، تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها و پخش سیلاب
– تدوین و اجرای طرح‌های مدیریت یکپارچه منابع آب در حوزه آبخیز به منظور ایجاد و ارتقای هماهنگی بین طرح‌های توسعه منابع آب، آبخیزداری و احداث شبکه‌های آبیاری و زهکشی در مناطق
– استفاده مجدد از پساب‌ها با رعایت ملاحظات زیست محیطی
– اعمال الگوی کشت متناسب با ظرفیت پایداری منابع آب

ح ـ مدیریت و مبارزه تلفیقی با آفات و بیماری‌های گیاهی، ازطریق:
– ارتقای آگاهی‌های عمومی و فنی کشاورزان از خسارات ناشی از سموم و آفت‌کش‌ها به محیط زیست و فراهم ساختن زمینه دسترسی آسان کشاورزان به مدیریت تلفیقی دفع آفات و توسعه آن
– توسعه و گسترش روش‌های غیرشیمیایی کنترل آفات با محوریت مبارزه بیولوژیک
– توسعه و تقویت قرنطینه‌های گیاهی و دامی به ویژه در مبادی ورودی و خروجی استان
– تدوین و اجرای ضوابط و استانداردهای مناسب برای کنترل و یا استفاده از سموم و آفت‌کش‌ها

ط ـ حفاظت و بهره‌برداری پایدار از منابع ژنتیک گیاهی‌ و دامی برای کشاورزی پایدار، از طریق:
– شناسایی گونه‌های برتر و سازگار گیاهی و دامی
– تدوین سیاست‌های لازم برای بهره‌برداری از منابع ژنتیکی گونه‌های گیاهی و دامی و نظارت و ارزیابی اقدامات
– تدوین و اجرای برنامه‌های لازم برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر انقراض و گونه‌های برتر بومی

ی ـ افزایش توان تولید بیولوژیک خاک و ارتقای تنوع زیستی در عرصه‌های کشاورزی:
– توسعه روش‌های بدون شخم و مبتنی بر حفاظت منابع در اراضی کشاورزی (با هدف به حداقل رسانیدن جابه‌جایی خاک، حفظ پوشش دائمی مواد گیاهی زنده یا مرده و تناوب کشت(
– غنی‌سازی خاک‌ها با اعمال تناوب کشت و استفاده از کاشت گونه‌های مناسب
– هدفمند نمودن یارانه کودهای شیمیایی و ترویج استفاده از کودهای بیولوژیک
– جلوگیری از آتش زدن کاه و کلش و بقایای گیاهی برای کشت محصول بعدی با جایگزین نمودن روش‌های مناسب