رقم های پسته تجاری در ایران
مهمترین رقم های پسته
در گذشته در دو پست مهم ترین ارقام پسته و پایه های پسته به معرفی تعدادی از ارقام پسته پرداخته ایم در این پست به معرفی 17 رقم دیگر از رقم های پسته خواهیم پرداخت.
خصوصیات تعدادی از رقم های پسته ایران
رقم پسته فندقی ریز
این رقم طی بررسی های انجام شده در سال ۱۳6۲ از بین درختان خود ماده باغ کلکسیون ایستگاه تحقیقات پسته ناصريه توسط آقای روحانی مورد شناسایی قرار گرفت و چون میوه ها فندقی شکل و ریز بودند به همین نام، نامگذاری شد.
خصوصیات مرفولوژی : دارای میوه های فندقی شکل و ریز می باشد. درختان دارای قدرت رشد زیاد و تاج گسترده هستند. برگها ساده و مرکب میباشد که اکثر آنها مركبه سه برگچه ای هستند.
خصوصیات فنولوژی : این رقم از نظر زمان گلدهی، متوسط گل میباشد که گلدهی آن از ۱6 تا ۲۹ فروردین ماه انجام می شود. برگدهی این رقم از ۱۷ تا ۳۱ فروردین ماه اتفاق می افتد. رشد مغز از ۲۱ تا ۳۱ تیرماه شروع و تا ۲۱ مرداد ماه تکمیل و پایان می یابد. از نظر زمان رسیدن، رقمی دیررس می باشد که میوه ها در دهه سوم شهریورماه رسیده و قابل برداشت هستند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله این رقم در شرایط رفسنجان 4054 گرم ، تعداد دانه در هر اونس ۲۷ دانه، مقدار ناخندانی (خاصیت خندانی پسته) ۳6 درصد و پوکی آن ۹-۱۰ درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 5۲-54 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز 9.17 درصد و چربی آن ۵4 درصد می باشد. این رقم دارای سال آوری متوسطی است و شدت سال آوری آن کمتر از سایر ارقام تجاری است. لازم به ذکر است که صفات اونس، درصد ناخندانی و درصد پوکی در تمام ارقام پسته تحت تاثیر مدیریت باغ (آبیاری، تغذیه، کنترل آفات و گرده افشانی) و تا اندازه ای شرایط محیطی نیز می توانند تغییر یابد و همچنین درصد پروتئین و چربی موجود در مغز می تواند تحت تاثیر زمان برداشت محصول قرار گیرد که تاخیر برداشت باعث افزایش درصد چربی و کاهش درصد پروتئین مغز میوه می گردد.
سایر خصوصبات : پوست سبز میوه دارای رنگ جذاب و پوست استخوانی دارای ظاهری مناسب می باشد. عملکرد محصول این رقم در شرایط آزمایش در بین ارقام مورد بررسی بیشترین مقدار بود. همچنین سال آوری متوسط آن از جمله محاسن این رقم می باشد.
رقم پسته ایتالیایی
واریته ای است که پیوندک آن در سالهای 1346-1348 از باغات آقای آگاه تهیه و به کلکسیون ایستگاه تحقیقات پسته منتقل و تکثیر شده است. ظاهرا این رقم از خارج وارد کشور شده است.
خصوصیات مرفولوژی : درختان دارای رشد زیاد و تاج گسترده، برگهای ساده و مرکب سه، چهار و پنج برگچه ای که اکثرا پنج برگچه ای هستند. میوه ها بادامی شکل، خنجر مانند، رنگ پوست سبز قرمز و قهوه ای خوش رنگ، دارای رنگ جذاب و مناسب برای مصرف تازه خوری و پوست استخوانی کدر که قابل رقابت با ارقام تجاری نمی باشد.
خصوصیات فنولوژی : این رقم جزء زودگل ترین ارقام بسته می باشد که گلدهی آن از ۷ تا ۱۹ فروردین ماه انجام می شود. برگدهی آن از ۱۳ تا ۲6 فروردین ماه انجام می شود. رشد مغز از ۲۸ خرداد ماه تا ۹ تیرماه شروع و تا اواخر تیرماه تکمیل و به پایان می رسد. از نظر زمان رسیدن جزء ارقام خیلی زودرس میباشد که میوه ها در نیمه مرداد ماه رسیده و قابل برداشت هستند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط ميزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله این رقم در شرایط رفسنجان 2594 گرم در هر درخت، تعداد دانه موجود در هر انس ۲۸-۲۹ دانه، میزان ناخندانی 13-14 درصد و پوکی 9-10 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم میوه خشک حدود 54-55 گرم مغز بدست می آید. مقدار پروتئین مغز 9.20 درصد و چربی آن 6.57 درصد می باشد. سال آوری این رقم خیلی کم می باشد.
سایر خصوصیات : خوشه میوه طويل، عريض و دارای دم خوشه قطور می باشد.
رقم پسته غلامرضایی
این رقم برای اولین بار توسط مرحوم اسدا.. غلامرضایی در روستای دقوق آباد نوق شناسایی و انتخاب گردید.
خصوصیات مرفولوژی: قدرت رشد درخت کم و دارای تاج عمودی است. برگها مركب سه، چهار و پنج برگچه ای است ولی اکثر آنها سه برگچه ای هستند. برگچه انتهایی بزرگتر از برگچه های جانبی می باشد.
خصوصیات فنولوژی : گلدهی این رقم از ۷ تا ۲۰ فروردین ماه می باشد و از نظر زمان گلدهی جزء ارقام زودگل می باشد. برگدهی این رقم از ۱۰ تا ۲۸ فروردین ماه می باشد. دوره برگدهی طولانی تر از دوره گلدهی می باشد. رشد مغز از ۱۰ تا ۲۰ تیرماه شروع و پرشدن مغز تا ۲۲ مرداد و 5 شهریور طول می کشد. از نظر رسیدن، این رقم جزء ارقام دیررس می باشد که در محدوده ۲۱ تا ۳۱ شهریور ماه قابل برداشت می باشد. رسیدن میوه از محل اتصال به دم میوه شروع می شود و میوه رسیده سفید متمایل به قرمز رنگ می باشد.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان 1607 گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر انس ۲۳-۲4 دانه، میزان ناخندانی 6.13 درصد و پوکی آن 4.23 درصد میباشد. از هر ۱۰۰ گرم میوه خشک شده حدود 56-5۷ گرم مغز بدست می آید. درصد پروتئین مغز 5.14 درصد و درصد چربی آن 5.54 درصد می باشد. این رقم دارای سال آوری کمی می باشد.
سایر خصوصبات: از جمله رقم های پسته ای است که دارای بیشترین میزان ترک خوردگی پوست سبز می باشد . پوست سبز میوه، نرم و آبدار می باشد.
رقم پسته فندقی غفوری
این رقم در روستای محمدآباد رفسنجان و در باغ آقای محمد غفوری شناسایی، انتخاب و تکثیر شده است.
خصوصیات مرفولوژی : میوه ها فندقی شکل و دارای خوشه بندی خوب می باشد. قدرت رشد متوسط و تاج درخت گسترده است. برگها مركب سه، چهار و پنج برگچه ای ولی اکثریت آنها سه برگچه ای هستند و برگچه انتهایی بزرگتر از برگچه های جانبی می باشد.
خصوصیات فنولوژی : این رقم از نظر گلدهی، متوسط گل می باشد که گلدهی آن از ۱4 تا ۲۷ فروردین ماه انجام می شود، برگدهی از ۱5 تا ۲۸ فروردین ماه انجام می شود. رشد مغز از ۱۰ تا ۲۰ فروردین ماه شروع و تا ۷ الی ۲۱ مرداد ماه تکمیل و پایان می یابد. این رقم دیررس و در دهه سوم شهریور ماه رسیده و قابل برداشت است. رسیدن میوه از نوک شروع می شود و میوه رسیده به رنگ سرخ خاکستری می باشد.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۲۱۵۹ گرم، تعداد دانه در انس ۳۲-۳۳ دانه، میزان ناخندانی ۲۷ درصد و پوکی ۲۲-۲۳ درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 55-56 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز 9.19 درصد و چربی آن ۵۱ درصد می باشد. این رقم دارای سال آوری متوسطی است.
رقم پسته موسی آبادی
خصوصیات مرفولوژی : این رقم شبیه به رقم ممتاز ولی رنگ پوست استخوانی به سفیدی ممتاز نیست. قدرت رشد درخت زیاد و دارای تاج عمودی است. برگها مركب سه، چهار و پنج برگچه ای ولی اکثریت آنها سه برگچه ای هستند.
خصوصیات فنولوژی : از نظر گلدهي رقمی متوسط گل می باشد که گلدهی آن از ۱4 تا ۲6 فروردین ماه و برگدهی آن از ۱۲ تا ۲۸ فروردین ماه در شرایط رفسنجان انجام می شود. رشد مغز از ۲۸ خرداد تا ۹ تیرماه شروع و تا ۲۳ تیر و 6 مرداد ماه به مدت ۲5-۳۱ روز ادامه و تکمیل می شود. این رقم در دهه اول شهريور ماه رسیده و قابل برداشت می باشد و از این نظر جزء ارقام زودرس می باشد. رسیدن میوه به صورت نامنظم می باشد و رنگ میوه هنگام رسیدن، قرمز روشن میباشد.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۳۰۳۷ گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۲6-۲۷ دانه، میزان ناخندانی 7.27 درصد و پوکی 4.10 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 53-54 گرم مغز بدست می آید، میزان پروتئین مغز 5.19 درصد و چربی آن 8.53 درصد می باشد. این رقم دارای سال آوری متوسطی است.
سایر خصوصیات : این رقم یکی از رقم های پسته ای است که دارای کمترین میزان ترک خوردگی پوست سبز می باشد.
رقم پسته رضایی زودرس
این رقم در سالهای ۱۳۵4-۱۳۵5 توسط فردی بنام عليجان رضایی در روستای ابراهیم آباد شور شهرستان رفسنجان شناسایی و انتخاب گردید ولی هنوز گسترش زیادی پیدا نکرده است.
خصوصیات مرفولوژی : میوه ها فندقی کشیده و بزرگتر از اوحدی است. درختان دارای قدرت رشد کم و تاج نیمه عمودی هستند. برگها مركب سه، چهار و پنج برگچه ای ولی اکثر آنها مركب سه برگچه ای هستند. برگچه انتهایی بزرگتر از برگچه های جانبی می باشد.
خصوصیات فنولوژی : این رقم از نظر زمان گلدهی، جزء ارقام زودگل میباشد که گلدهی آن از ۷ تا ۱۹ فروردین ماه انجام می شود. برگدهی آن از ۸ تا ۲6 فروردین ماه اتفاق می افتد. رشد مغز از ۲۸ خرداد تا 9 تیر ماه شروع و تا ۲۳ تیر ماه و 6 مرداد ماه تکمیل و به پایان می رسد. رقمی است خیلی زودرس که میوه ها در نیمه مردادماه رسیده و قابل برداشت هستند. رسیدن میوه به صورت نامنظم می باشد و میوه های رسیده به رنگ قرمز تیره هستند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۱۳۰۳ گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۲۵-۲6 دانه، مقدار ناخندانی ۳۳-۳4 درصد و پوکی ۲۳-۲4 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 54 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز ۲۱-۲2 درصد و چربی آن 53-54 درصد می باشد. این رقم دارای سال آوری متوسطی است.
سایر خصوصیات : طول دوره رشد کوتاه و حدود ۱۰۰-۱۲۰ روز می باشد، بنابراین رقمی مناسب برای مناطقی است که طول دوره رشد کوتاه و نیاز حرارتی سایر ارقام تامین نمی شود. درصد پروتئین رقم مذکور و سایر ارقام زودرس بیشتر از ارقام متوسط رس و دیررس میباشد و درصد چربی آن نسبت به سایر ارقام كمتر است.
رقم پسته فندقی زودرس
خصوصیات مورفولوژی : این رقم فندقی شکل، درشت و زودرس می باشد. درختان دارای قدرت رشد کم و ناج نیمه عمودی هستند. برگها مركب سه، چهار و پنج برگچه ای ولی اکثریت پنج برگچه ای می باشند. برگچه انتهایی مساوی برگچه های جانبی می باشد.
خصوصیات فنولوژی : از نظر زمان گلدهی این رقم، رقمی متوسط گل می باشد و گلدهی آن از ۱۳ تا ۲4 فروردین ماه اتفاق می افتد. برگدهی آن از ۱۳ تا ۲6 فروردین ماه انجام می شود. رشد مغز از ۲۸ خردادماه تا ۹ تیر ماه شروع و تا ۲۳ تیر و 6 مرداد ماه تکمیل و پایان می یابد. رقمی است خیلی زودرس که میوه ها در نیمه مرداد ماه رسیده و قابل برداشت هستند. رسیدن میوه به صورت نامنظم و میوه هنگام رسیدن به رنگ قرمز تیره می باشد.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱2 تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۱66۵ گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۲5 دانه، مقدار ناخندانی ۲۵-۲6 درصد، پوکی ۲۰ درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 54-55 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز ۲۱-۲۲ درصد و چربی آن ۵۰-۵۱ درصد می باشد. این رقم دارای سال آوری متوسطی است.
سایر خصوصیات : طول دوره رشد ميوه کوتاه و حدود ۱۰۰-۱۲۰ روز می باشد، بنابراین برای مناطقی که دوره رشد کوتاه باشد و نیز مناطقی که دارای گرمای شدید در اواخر تیرماه می باشند، رقم مناسبی است. درصد پروتئین این رقم همانند سایر ارقام زودرس بالاتر از ارقام تجاری و برعکس، میزان چربی آن کمتر می باشد.
رقم پسته هراتی
این رقم بین سالهای ۱۳۳۰-۱۳۳۵ شناسایی و انتخاب گردیده است.
خصوصیات مرفولوژی : میوه از خوشه بندی خوبی در تمام سطح درخت برخوردار است. درختان دارای قدرت رشد زیاد و تاج نيمه عمودی هستند. برگها ساده و مرکب سه و پنج برگچه ای می باشند که اکثر آنها سه برگچه ای هستند. برگچه انتهایی هم اندازه برگچه های جانبی است. این رقم دارای بزرگترین برگها می باشد.
خصوصیات فنولوژی : این رقم از نظر گلدهی، جزء ارقام زودگل می باشد که گلدهی آن زودتر از برگدهی و از ۷ تا ۱۹ فروردین ماه انجام می شود. رشد مغز از ۲۱ تا ۳۱ تیر ماه شروع و تا ۱۱ مرداد و 5 شهریور ماه تکمیل و پایان می یابد. این رقم در دهه سوم شهریور ماه رسیده و قابل برداشت می باشد و از این نظر جزء ارقام دیررس می باشد.رسیدن میوه از نوک شروع میشود و میوه رسیده به رنگ قرمز ارغوانی می باشد.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرايط رفسنجان ۲55۱ گرم، تعداد دانه در هر اونس ۲۱-۲۲ دانه، مقدار ناخنداني ۳۷-۳۸ درصد، پوکی 1.18 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود53-54 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز 2.19 درصد و چربی آن ۵6-۵۷ درصد می باشد. این رقم دارای سال آوری کمی می باشد.
رقم پسته حسن زاده
خصوصیات مرفولوژی: رقمی است که درختان آن دارای قدرت رشد زیاد و تاج گسترده هستند. برگها ساده و سه برگچه ای می باشند (اکثرا سه برگچه ای هستند). باردهی خوب، خوشه ها افشان و میوه ها بادامی شکل هستند.
خصوصیات فنولوژی: این رقم جزه ارقام دیرگل می باشد. که گلدهی آن از ۲۰ تا ۳۱ فروردین ماه انجام می شود. برگدهی زودتر از گلدهی و از ۱5 تا ۳۰ فروردین ماه انجام می شود. رشد مغز از ۱۰-۲۰ تیرماه شروع و تا اواخر مرداد ماه تکمیل و به پایان می رسد. از نظر زمان رسیدن، جزء ارقام دیررس میباشد که میوه ها در دهه سوم شهریور ماه رسیده و آماده برداشت هستند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول: متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۱6۷۵ گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۲۰-۲۱ دانه، مقدار ناختدانی ۱۲-۱۳ درصد و پوکی ۲۰-۲۱ درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 5۸ گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز 7.22 درصد و چربی آن 1.47 درصد می باشد. شدت سال آوری این رقم در حد متوسط می باشد.
رقم پسته ابراهیمی
خصوصیات مرفولوژی : میوه ها بادامی شکل و پوست روی میوه متمایل به زرد است. درختان دارای قدرت رشد زیاد و تاج گسترده هستند. برگها ساده و مرکب سه و چهار برگچه ای هستند ولی اکثر آنهاسه برگچه ای می باشند.
خصوصیات فیزیولوژی : این رقم جزء ارقام دیرگل می باشد که گلدهی آن از ۲۲ فروردین ماه تا 2 اردیبهشت ماه ادامه می یابد. برگدهی این رقم زودتر از گلدهی و از ۱6 تا ۳۱ فروردین ماه انجام می شود. رشد مغز از ۲۱ تا ۳۱ شروع و تا اواخر مرداد ماه تکمیل و به پایان می رسد. از نظر زمان رسیدن، این رقم جزء ارقام خیلی دیررس می باشد که میوه ها در دهه اول مهر ماه رسیده و قابل برداشت هستند.
خصوصبات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۲۸۱5 گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۲6-۲۷ دانه، مقدار ناختدائی 46-47 درصد و پوکی 6-۷ درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود ۵6-57 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز 4.17 درصد و چربی آن 7.56 درصد می باشد. این رقم دارای سال آوری کمی می باشد.
رقم پسته ابراهیم آبادی
این رقم در روستای ابراهیم آباد شور شهرستان رفسنجان و توسط آقای محمد غفوری شناسایی، انتخاب و تکثیر شده است.
خصوصیات مرفولوژی : میوه ها فندقی شکل، سفید رنگ، درشت و خندان و دارای باردهی نسبتا خوبی است. درختان دارای قدرت رشد زیاد و تاج گسترده هستند. دارای برگهای ساده و مرکب بوده ولی اکثر آنها سه برگچه ای هستند.
خصوصیات فنولوژی : این رقم جزء ارقام منوسط گل می باشد که گلدهی آن ۱4 تا ۲۵ فروردین ماه انجام می شود برگدهی این رقم از ۱۳ تا ۲۷ فروردین ماه اتفاق می افتد. رشد مغز در این رقم از ۱۰ تا ۲۰ تیرماه شروع و تا اواخر مرداد ماه تکمیل و به پایان می رسد. از نظر رسیدن رقمی دیررس می باشد که میوه ها در دهه سوم شهریور ماه رسیده و قابل برداشت هستند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرايط رفسنجان ۱5۰۰ گرم در هر درخت تعداد دانه در هر اونس ۲۲-۲۳ دائه، مقدار ناختدانی ۱۹-۲۰ درصد و پوکی 32-33 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 5۶-5۷ گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز 2.15 درصد و چربی آن 8.56 درصد می باشد. شدت سال آوری این رقم بسیار کم می باشد.
سایر خصوصیات: این رقم یکی از رقم های پسته ای است که دارای کمترین میزان آلودگی به پسیل پسته (شيره خشک) می باشد.
رقم پسته جندقی
این رقم طی سالهای ۱۳۳۰ تا ۱۳4۰ توسط عبدا.. جندقی شناسایی و انتخاب شده است.
خصوصیات مرفولوژی : درختان این رقم دارای قدرت رشد متوسط و تاج گسترده هستند. برگها ساده و مرکب می باشند ولی اکثر آنها سه برگچه ای هستند. میوه ها فندقی شکل و درشت، رنگ مغز قرمز خوشرنگ، پوست سخت سفید و خوش رؤیت، خوشه بندی میوه افشان، خندانی بین دو لبه پوست استخوانی زیاد و ظاهر میوه خشک بسیار بازار پسند است.
خصوصیات فنولوژی : این رقم از نظر زمان گلدهی، دیرگل میباشد و گلدهی آن از ۲۲ تا ۳۱ فروردین ماه انجام می شود، برگدهی این رقم زودتر از گلدهی آن انجام می شود که از ۱۷ تا ۳۰ فروردین ماه اتفاق می افتد. رشد مغز از ۲۱ تا ۳۱ تیر ماه شروع و تا اواخر مرداد ماه تکمیل و به پایان می رسد. از نظر زمان رسیدن، رقمی خیلی دیررس می باشد که در دهه اول مهرماه ميوه رسیده و قابل برداشت هستند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۱۳4۶ گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۲۳-۲4 دانه، مقدار ناخندانی ۱۸-۱۹ درصد و پوکی ۷-۸ درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 54-55 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز ۱3 درصد و چربی آن 3.60 درصد می باشد. در بین رقم های پسته ایرانی این رقم دارای کمترین میزان سال آوری می باشد.
رقم پسته امیری
رقمی است که برای اولین بار توسط شخصی بنام محمد امیری در رفسنجان شناسایی، انتخاب و گسترش یافته است. میوه ها فندقی کشیده می باشند.
خصوصیات فنولوژی : این رقم از نظر زمان گلدهی، زودگل می باشد که گلدهی آن از ۷ تا ۱۹ فروردین ماه انجام می شود. طول دوره گلدهی آن ۱۳ روز می باشد و برگدهی آن دیرتر از گلدهی و از ۱۱ تا ۲۷ فروردین ماه اتفاق می افتد، رشد مغز از ۲۸ خرداد تا ۹ تیرماه شروع و تا ۲۲ مرداد ماه و 5 شهریور ماه تکمیل و پایان می یابد. از نظر زمان رسیدن رقم مذکور جزء ارقام متوسط رس میباشد که میوه ها در دهه دوم شهریور ماه رسیده و قابل برداشت هستند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۶۳6 گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۲۳ دانه، میزان ناخندانی ۱۴-۱3 درصد و پوکی ۱۳-۱4 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 57-58 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز 9.14 درصد و چربی آن 8.57 درصد می باشد.این رقم پسته جز رقم های پسته ای است که دارای سال آوری بسیار کمی می باشد یعنی اختلاف تولید محصول آن در دو سال متوالی کم می باشد.
رقم پسته سیریزی
خصوصیات مرفولوژی : رقمی است فندقی شکل با رویت زیبا. درختان دارای قدرت رشد کم و تاج نیمه عمودی هستند. برگهای ساده و مرکب سه و پنج برگچه ای دارد که اکثر آنها سه برگچه ای هستند. برگچه انتهایی بزرگتر از برگچه های جانبی می باشند. این رقم یکی از ارقامی است که دارای بیشترین میزان ترک خوردگی پوست سبز می باشد.
خصوصیات فنولوژی: این رقم از نظر گلدهي جزء ارقام متوسط گل می باشد که گلدهی آن از ۱۷ تا ۲۹ فروردین ماه اتفاق می افتد. برگدهی آن از ۱۷ فروردین ماه تا ۲ اردیبهشت ماه انجام می شود. رشد مغز از ۱۰ تا ۲۰ تیرماه شروع و تا ۷ الی ۲۱ مرداد ماه تکمیل و پایان می یابد. این رقم متوسط رس و میوه ها در دهه دوم شهریور ماه رسیده و قابل برداشت هستند. رسیدن میوه از نوک شروع می شود و ميوه های رسیده به رنگ صورتی و قرمز تیره می باشند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول: متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۱۱۱۷ گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۳۰-۳۱ دانه، مقدار ناخنداني 14-۱۵ درصد و پوکی ۳۳-۳4 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود ۵۲-53 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز ۱۸-۱۹ درصد و چربی آن 55-56 درصد می باشد. این رقم از رقم های پسته ای است که دارای سال آوری متوسطی است.
رقم پسته سیف الدینی
خصوصیات مرفولوژی : رقمی است دارای تنه قوی و مناسب جهت برداشت مکانیزه، میوه ها بادامی شکل و باردهی در تمام سطح درخت پراکنده می باشد. یکی از فاکتورهای نامناسب رقم مدكور خندان شدن یک طرفه میوه در قسمت پشتی آن می باشد که جدا کردن پوست استخوانی از مغز میوه را با سختی مواجه می نماید. درختان دارای قدرت رشد متوسط، تاج نيمه عمودی می باشند و برگها ساده و مرکب سه و پنج برگچه ای می باشند ولی اکثر برگهامرکب سه برگچه ای هستند. برگچه انتهایی مساوی برگچه های جانبی است.
خصوصيات فنولوژی : این رقم از نظر گلدهی جزء ارقام متوسط گل می باشد که گلدهی آن از ۱۳ تا ۲۷ فروردین ماه اتفاق می افتد. برگدهی این رقم از ۱۰ تا ۲۹ فروردین ماه انجام می شود. رشد مغز از ۱۰ تا ۲۰ تیرماه شروع و تا ۷ الی ۲۱ مرداد ماه تکمیل و پایان می یابد. این رقم در دهه دوم شهریور رسیده و قابل برداشت می باشد و از این نظر جزء ارقام متوسط رس می باشد. رسیدن میوه از نوک شروع می شود و میوه های رسیده به رنگ زرد روشن و یا قرمز روشن می باشند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : متوسط میزان محصول خشک درختان ۱۲ تا ۱6 ساله در شرایط رفسنجان ۶۰۳ گرم در هر درخت، تعداد دانه در هر اونس ۳۲-۳3 دانه، مقدار ناخندانی ۱۹-۲۰ درصد و پوکی ۳۹-40 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود 5۲-53 گرم مغز بدست می آید. میزان پروتئین مغز 15-16 درصد و چربی آن ۵۸-۵۹ درصد می باشد. این رقم جز رقم های پسته ای است که دارای سال آوری شدیدی می باشد.
رقم پسته خنجری راور
این رقم پسته که جز رقم های پسته ایرانی میباشد از باغات پسته راور کرمان شناسایی و انتخاب شده است.
خصوصیات مورفولوژی : این رقم دارای میوه های بادامی شکل و ریز می باشد. قدرت رشد درختان متوسط و درختان تاج گسترده دارند. دارای برگهای ساده و مرکب می باشد و اکثر برگها مركب سه برگچه ای می باشند. برگچه انتهایی بزرگتر از برگچه های جانبی است.
خصوصیات فنولوژی: این رقم جزء ارقام زودگل می باشد که گلدهی آن از 5 تا ۲۱ فروردین ماه انجام می شود. رشد مغز از ۱۰ تا ۱۲ تیرماه شروع و تا اواسط مرداد ماه تکمیل و به پایان می رسد. این رقم از نظر زمان رسیدن جزء ارقام زودرس می باشد که میوه های آن در دهه اول شهریور ماه رسیده و قابل برداشت هستند.
خصوصیات کمی و کیفی محصول : تعداد دانه در هر اونس ۳۷-۳۸ دانه، مقدار ناخندانی ۱۰-۱۲ درصد، پوکی 5 درصد می باشد. از هر ۱۰۰ گرم پسته خشک حدود ۵۹-۶۰ گرم مغز بدست می آید.
رقم پسته پوست پیازی
یکی از رقم های پسته موجود در ایران است که بنام بیاضی نیز معروف است که از روستای بیاض انار منشاء گرفته است،
خصوصیات مورفولوژی: میوه ها بادامی شکل و کشیده، درشت و اکثر آنها تا زمان برداشت محصول پوک و بدون مغز هستند. درختان این رقم دارای قدرت رشد کم و عادت رشد نیمه عمودی هستند. برگها به صورت ساده و مرکب سه و پنج برگچه ای دیده می شوند ولی اکثر آنها سه برگچه ای هستند. برگچه انتهایی بزرگتر از برگچه های جانبی می باشد. پوست سبز میوه سفت، خشک و نسبتا ضخیم می باشد که در اواخر فصل رشد به رنگ قرمز در می آید.
خصوصیات فنولوژی : گلدهی این رقم حدود ۱4 تا ۲۳ فروردین ماه می باشد و از این نظر جزء ارقام متوسط گل می باشد. هر یک از گلها دارای ۲-۳ کاسبرگ بسیار بزرگ می باشد که در بعضی موارد تخمدان را کاملا احاطه می نماید. کلاله گل بزرگ، درشت و کاملا شفاف می باشد.
سایر خصوصیات : عدم برداشت محصول و نگهداری آن تا آذر ماه، باعث رشد نسبی جنین می شود بطوریکه در اواخر آذرماه درصدی از میوه ها دارای مغز کامل و درصدی بصورت نیمه مغز هستند و درصد بیشتری بدون مغز یا پوک هستند. به نظر می رسد مشکل این رقم وجود عوامل محدود کننده رشد جنین در طی فصل رشد يا طولانی بودن دوره رشد در این رقم می باشد.
نویسنده علی اسماعیل پور