اختلاط علف کش های پهن برگ گندم با ریزمغذیها

مقدمه

برای تامین گندم مورد نیاز کشور و خودکفایی در تولید این محصول ، باید به افزایش توان تولید و حفظ حداکثر پتانسیل موجود توجه داشت . امروزه در کشورهای پیشرفته ، فعالیت هایی که صرفا برای حفظ پتانسیل تولید صورت می گیرد با فعالیت های انجام شده برای افزایش پتانسیل تولید برابری می کند. همین امر باعث شده است در این کشورها ، فاصله بین تولید در شرایط مزرعه پژوهشی و تولید در شرایط مزرعه کشاورزی در قیاس با کشورهای در حال توسعه ، به مراتب کمتر باشد . یکی از روش های کارساز در حفظ پتانسیل تولید ، مدیریت علمی علف های هرز است . در حال حاضر ، کشورهای پیشرفته توانسته اند خسارت علف های هرز را به حدود 5 درصد کاهش دهند ، در حالی که در کشورهای در حال توسعه این میزان به بیش از 25 درصد می رسد ( Jamali , 2007 , Schreiber , 1992 ).

در گندم روش های کنترل مکانیکی علف های هرز با محدودیت مواجه بوده و لذا اصلی ترین شیوه مدیریت علف های هرز گندم مبارزه شیمیایی می باشد (زند و همکاران، 1385). تمام علف کش های ثبت شده جهت کاربرد در مزرعه گندم کشور پس رویشی بوده (باستثناء علف کش دو منظوره پنتر) و بصورت محلول پاشی روی برگ (Foliar application) در مرحله پنجه زنی گندم مصرف می شوند (زند و همکاران، 1385). از سوی دیگر کود و بخصوص ریز مغذی ها نقش مهمی در فرآیندهای فیزیولوژیک گیاهان دارند و منجر به بهبود رشد و نمو و افزایش توان رقابتی گیاه زراعی در رقابت با علف های هرز می گردند (جمالی و اللهیاری، 1384). بایبوردی و ملکوتی (1382) گزارش نمودند که مصرف گسترده کودهای شیمیایی مانند نیتروژن ، فسفر و عدم مصرف عناصر کم مصرف ، وجود خاک های آهکی با ماده آلی کم سبب تشدید کمبود عناصر کم مصرف در خاک های زیر کشت غلات در کشور گردیده است. ملکوتی (1378) گزارش نمود که کشت توام ارقام پر محصول با نیاز غذایی بالا، مصرف بی رویه و نامتعادل کودهای شیمیایی خصوصا کودهای ازته و فسفره را در کشور به دنبال داشته است و این عوامل سبب بروز علائم کمبود ریز مغذی ها و کاهش عملکرد در بسیاری از محصولات زراعی گردیده است. کمبود عناصر کم مصرف در اراضی زیر کشت غلات گسترش جهانی داشته و میلیونها هکتار از اراضی قابل کشت در دنیا دارای کمبود یک یا چند عنصر غذایی کم مصرف هستند (1991 ,.welch et al). گزارش بلالی و همکاران (1378) نیز بیانگر آن است که حدود 40% اراضی تحت کشت گندم آبی دچار کمبود شدید روی می باشند .

مصرف غلات فقیر از عناصر غذایی کم مصرف به عنوان رژیم اصلی غذایی و ضعف قابلیت جذب آهن و روی در این غذاها، علت اصلی گسترش کمبود این دو عنصر در کشورهای در حال توسعه است ( ;2001 ,.Grahamn et al 1999 ,Welch and Graham) و رفع کمبود این عناصر را می توان از طریق افزایش میزان آنها در غلات و جیره غذایی بر طرف نمود. نتایج تحقیقات Yilmas و همکاران (1997)، در ترکیه نشان داد در مزارعی که غلظت روی در خاک کمتر از 0.12 میلی گرم در کیلوگرم بوده است ، با مصرف سولفات روی نه تنها عملکرد گندم افزایش یافته بلکه سبب غنی سازی دانه آن از این عنصر نیز شده است . بلالی و همکاران (1378)، در آزمایشات خود در 10 استان کشور به این نتیجه رسیدند که با مصرف سکسترون آهن به میزان 10 كيلوگرم در هکتار ، عملکرد محصول گندم 20 درصد افزایش می یابد.

با توجه به مجموع مطالب ارائه شده در بالا مصرف دو نهاده علف کش و کودهای ریز مغذی باعث افزایش کمیت و کیفیت محصول گندم می گردد . از آنجا که مصرف این دو نهاده بصورت محلول پاشی مجزا علاوه بر از دست رفتن زمان مناسب آنها ، سبب فشردگی و تخریب خاک بدلیل تردد زیاد ماشین آلات ، استهلاک بیشتر ادوات کشاورزی و نیز صرف هزینه زیاد برای تولید کنندگان می گردد ، ضروری است در صورت امکان ، این دو نهاده را همزمان محلول پاشی نمود . در این خصوص متاسفانه اطلاعاتی در دسترس نیست و گزارشات متناقضی در خصوص سازگاری کاربرد توأم این دو نهاده وجود دارد . چون ساختارهای شیمیایی علف کش ها و ریز مغذی ها با یکدیگر متفاوت می باشد ، از این رو ممکن است آمیختن آنها موجب بروز واکنشی شود که اثر هر دو یا یکی از آنها از بین برود (2006 ,.Lichuet al). لذا تعیین ترکیب هایی از علف کش و ریز مغذی که قابل آمیخته شدن با یکدیگر باشند، بسیار مهم است.

دستورالعمل اختلاط علف کش های پهن برگ گندم با ریزمغذیها

علف کش های پهن برگ گندم برموکسینیل + ام سی پی آ به میزان 1.5 لیتر در هکتار، توفوردی ام سی پی آ به میزان 1.5 لیتر در هکتار و تری بنورون متیل به میزان 20 گرم در هکتار از ماده تجارتی قابلیت اختلاط با کودهای ریز مغذی در بردارنده کلات آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور و مولیبدون از نوع Liberi BMX به میزان 1.5 کیلوگرم در هکتار ، کود کامل ریز مغذی در بردارنده کلات آهن ، مولیبدن ، ازت ، روی ، مس و منگنز با نام Biomin 235 به میزان 2 لیتر در هکتار ، کود کامل ریز مغذی در بردارنده کلات آهن ، مولیبدن ، ازت ، روی ، مس ، منیزیوم ، کبالت و منگنز با نام Biomin sp-466 به میزان 1 کیلوگرم در هکتار ، کود کلات آهن از نوع Liberl Fe به میزان 1 کیلوگرم در هکتار ، کود کلات منگنز از نوع Liberi Mn به میزان 1 کیلوگرم در هکتار و کود کلات روی از نوع Liberl Zn به میزان 1 کیلوگرم در هکتار ، در مرحله پنجه زنی گندم را دارند و هیچ یک از کودهای کاربردی باعث کاهش کارایی علف کش های مورد مطالعه نمی شوند و لذا امکان اختلاط آنها با یکدیگر وجود دارد و اختلاط علف کش های پهن برگ گندم با ریزمغذیها به این شکل تاثیر سوئی بر رشد گندم و عملکرد آن ندارد.

نگارنده: پیمان ثابتی

ناشر: موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

دانلود منابع مقاله اختلاط علف کش های پهن برگ گندم با ریزمغذیها