فواید ، تاثیر و نقش اسید آمینه در گیاهان

• افزایش مقاومت گیاه در هنگام بروز تنش های محیطی:

تنش های محیطی نظیر دمای بالا- کم آبی- شوری و سرمای شدید دارای تأثیرات مخربی بر روی متابولیسم گیاه بوده که اسید آمینه ها مثل پرولین با تقویت دیواره سلولی و ایجاد توازن آب در گیاه موجب کاهش خسارات ناشی از شرایط نامساعد گیاهی می گردد.

• تأثیر بر روزنه های هوایی

روزنه های هوایی ساختارهای سلولی: موجود در برگ است که تعادل هیدروژنی گیاه جذب عناصر و … را بر عهده دارند. باز و بسته شدن روزنه هاتوسط فاکتورهای خارجی (رطوبت – دما غلظت نمکها) و فاکتورهای داخلی (غلظت آمینو اسیدها و … ) کنترل می شود. بسته و باز شدن روزنه ها در شرایط نامساعد موجب کاهش شدید فتوسنتز و تعرق گیاه می شود. بدین ترتیب جذب عناصر غذایی کم و سوخت و ساز گیاه افزایش و نهایتاً رشد گیاه کاهش می یابد. به کار گیری اسیدهای آمینه مانند گلوتامیک اسید با تأثیر بر سلولهای نگهبان روزنه از انسداد روزنه ها جلوگیری می کند.

• تقویت سیستم ایمنی گیاه:

اسیدهای آمینه با افزایش تولید بافت خشبی گیاهان و ترمیم بافتهای آسیب دیده و تقویت دیواره سلولی باعث افزایش مقاومت در مقابل آفات وبیماریها می گردد. اسیدهای آمینه پرولین و هیدروکسی پرولین با تقویت دیواره سلولی، گیاه را در برابر شرایط نامناسب محیطی مقاوم نموده و همچنین باعث تعادل هیدروژنی در گیاه می شود.

• القا فرآیند گرده افشانی:

گرده افشانی عمل انتقال دانه گرده به مادگی ، لقاح وتشکیل میوه می باشد. اسید آمینه پرولین به باروری دانه گرده کمک می کند و از سوی دیگر متیونین –گلوتامیک اسید و لیسین از طریق فعال سازی هورمونهای مؤثر در تشکیل گل و میوه باافزایش جوانه زنی دانه گرده و افزایش طول لوله گرده موجب بهبود گرده افشانی می شوند.

• افزایش کمی و کیفی محصول:

اسید های آمینه آلانین ، واکنی ، لیوسین اسید با افزایش نسخه برداری mRNA و افزایش پروتئین در گیاه باعث بهبود ویژگی های کیفی و کمی محصول می گردند.

• افزایش دوره ماندگاری محصول بعد از برداشت
• افزایش سرعت رسیدگی محصول:

اسیدهای آمینه متیونین و تریپتوفان از طریق تحت تأثیرقرار دادن تولید هورمونی گیاهی باعث افزایش سرعت رسیدگی محصول می شود. اسید آمینه متیونین پیش ساز ساخت اتیلن و تریپتوفان پیش ساز ساخت هورمون اکسین است که اکسین باعث طویل شدن سلولها – تسریع گلدهی و اتیلن باعث رسیدن کامل و توسعه رنگ میوه روی درخت و انبار –افزایش بازار پسندی و افزایش مقاومت محصولات انباری می شود.

• افزایش جذب عناصر ریز مغذی:

اسیدهای آمینه (گلوتامیک اسید و گلیسین) دارای ویژگی کلات کنندگی عناصر ریز مغذی بوده و جذب عناصر ریز مغذی را به گیاه آسان تر میکنند.

• افزایش فتوسنتز و تأثیر بر رشد گیاه:

کاهش فتوسنتز در گیاه باعث کاهش ساخت و ساز کربوهیدراتها و اختلال در رشد می شود. اسیدهای آمینه مانند گلیسین با افزایش کلروفیل در گیاه و افزایش فرآیند فتوسنتز و نسبت C/N در درختان میوه موجب بهبود کیفیت و کمیت محصول می گردد.

• کمک به تعادل میکروفلور خاک:

حفظ تعادل میکروفلور خاک باعث بهبود ساختمان و حاصلخیزی خاک اطراف ریشه می شود. متیونین باعث ساخت فاکتورهای رشدی است که باعث استحکام دیواره سلولی میکروفلور خاک می شود.

• تسریع در تشکیل اندامهای هوایی:

اسیدهای آمینه گلیسین –گلوتامیک اسید – آسپارتیک اسید موجبات تسریع درتشکیل و رشد ساقه برگ – ارتقاء جوانه زنی – بهبود سیستم ریشه ای گیاه می شوند.

انواع اسید آمینه مورد نیاز گیاهان

• • اسید آمینه پرولین سبب تقویت دیواره سلولی گیاه، افزایش مقاومت در برابر تنش های محیطی( شوری، دمایی و…)، ایجاد توازن در آب میشود (این اسید آمینه سبب افزایش غلظت شیره سلولی شده و از یخ زدن آب سلولی جلوگیری می کند و از این طریق سبب ایجاد مقاومت به سرما می شود).

• • • اسید آمینه های والین، آلانین، لوسین، ایزولوسین، گلایسین سبب افزایش کمیت و کیفیت محصول می شوند. ( در واقع این ترکیبات با افزایش تولید پروتئین در گیاه سبب بهبود ویژگی های کمی و کیفی محصول می شوند).

• • اسید آمینه های گلوتامیک اسید، آسپاراتیک اسید، لیزین، هیستیدین، آلانین موثر بر روزنه های هوایی و تنظیم باز شدن آن ها بوده و در سنتز کلروفیل نیز دخالت دارند.

• • متیونین، گلوتامیک اسید، آسپاراتیک اسید، لیزین: القا گرده افشانی ( گرده افشانی عبارت است از عمل انتقال دانه گرده به مادگی، لقاح و تشکیل میوه. اکثر اسیدهای آمینه به باروری دانه گرده کمک کرده و از سوی دیگر برخی از آن ها مانند متیونین، گلوتامیک اسید و لیزین از طریق فعال سازی هورمون های موثر در تشکیل گل و میوه، با افزایش جوانه زنی دانه گرده و افزایش طول لوله گرده سبب بهبود گرده افشانی می شوند).

• • اسیدهای آمینه متیونین، تریپتوفان، هیستیدین سبب افزایش رسیدگی محصول می شوند (متیونین پیش ساز تشکیل اتیلن و تریپتوفان پیش ساز هورمون اکسین(ایندول استیک اسید) می باشد).

• • اسیدآمینه آرژنین پیش ساز سنتز پلی آمین ها بوده و در سنتز هورمون های موثر در تشکیل گل و میوه دخیل است

• • سید آمینه گلایسین کلات کننده عناصر غذایی می باشد (گلوتاميک اسيد نیز دارای ويژگی کلات کنندگی عناصر ريز مغذی بوده و جذب و انتقال عناصر ريز مغذی به گياه را آسان تر می سازد)، گلایسین پیش ساز تشکیل گروه های پیرول و بهبود کیفیت و کمیت محصول، بيوسنتز كلروفيل نیز می باشد ( این اسید آمینه به عنوان كود نيتروژنه نیز به كار مي رود، چراكه به سرعت به تركيبات آمونيومي، آميدي و آليفاتيك آمين تبديل مي شود).

• • اسید امینه آسپاراتیک اسید در سنتز سایر اسیدهای آمینه نیز دخالت دارد (متابولیسم اسیدهای آمینه)

اسیدهای آمینه آسپاراتیک اسید، گلوتامیک اسید، والین سبب ارتقاء جوانه زني بذور می شوند . ذکر این نکته الزامی است که این ترکیبات در بسیاری از موارد از لحاظ نوع اثر ممکن است با یکدیگر هم پوشانی داشته  باشند.